Siber güvenlik kuruluÅŸu ESET’in paylaÅŸtÄ°Ä�Ä° bir araÅŸtÄ°rmaya göre, özellikle pandemi sonrasÄ° robot çaÄ�rÄ°larda artÄ°ÅŸ yaÅŸandÄ°. Her 5 kiÅŸiden 1'i Covid-19 ile ilgili otomatik sahte arama aldÄ°. Robot çaÄ�rÄ°larla dolandÄ°rÄ°cÄ°lÄ°k riskine dikkat çeken BahçeÅŸehir Üniversitesi (BAU) Siber Güvenlik Merkezi Koordinatörü ÖÄ�r. Üyesi Dr. Ahmet Naci Ünal, önlem almak için uyarÄ°larda bulundu.

DOLANDIRICILIK NASIL YAPILIYOR?

ÇeÅŸitli numaralardan aranarak farklÄ° iÅŸlem gruplarÄ°na göre kiÅŸileri rakamlara yönlendirdiklerini aktaran Dr. Ünal, “Bizler de bu rakamlarÄ° rahatlÄ°kla tuÅŸluyoruz. Kötü amaçlÄ° insanlar bu uygulamanÄ°n da içine sÄ°zmayÄ° baÅŸarmÄ°ÅŸ durumda. Kendi tasarladÄ°klarÄ° birtakÄ°m programlarla gerçek çaÄ�rÄ° merkezinden geliyormuÅŸçasÄ°na bize bazÄ° mesajlar gönderiyorlar. Resmi ÅŸirketlerden mesaj aldÄ°Ä�Ä°mÄ°zÄ° sanÄ°yoruz. Ä°ÅŸlemlerinizi kolaylaÅŸtÄ°rmak için kimlik kartÄ°nÄ°za ihtiyaçlarÄ° olduklarÄ°nÄ° söylüyorlar. EÄ�er tereddüt ediyorsanÄ°z bir rakamÄ°nÄ° tuÅŸlayÄ°n diyorlar. Bir rakamÄ°nÄ° tuÅŸladÄ°Ä�Ä°nÄ°zda ve kimlik numaramÄ°zÄ° söylediÄ�imiz anda bilgileri kendi kayÄ°tlarÄ°na alÄ°yorlar. Banka hesap numaranÄ°zÄ° ya da kiÅŸiye ait baÅŸka verileri sorabilirler. SorduklarÄ° bilgileri verirseniz birçok bilginizi almÄ°ÅŸ olurlar” diye konuÅŸtu.

KENDÄ° SESLERÄ°NÄ° KÖTÜ AMAÇLI KULLANIYORLAR

KiÅŸisel verilere ulaÅŸarak elde edilen bilgilerin kötü amaçlÄ° kullanÄ°ldÄ°Ä�Ä°nÄ° belirten Dr. Ünal, “Günümüzde ileri düzeyde yapay zeka tekniklerinin kullanÄ°ldÄ°Ä�Ä° ses kopyalama programlarÄ° var. Bizim ses tanÄ°mlama olarak adlandÄ°rdÄ°Ä�Ä°mÄ°z kiÅŸinin ses iÅŸaretlerini birebir kayÄ°t ediyorlar. BirtakÄ°m özel programlarla söylemediÄ�iniz cümleler sanki söylüyormuÅŸ gibi tekrar ettiriliyor. Bunu yaparken de biyometrik verileri kullanÄ°yorlar. Biyometrik veriler göz rengi, parmak izi ve ses tonu gibi kiÅŸiye has olan verilerdir. Bu verileri güvenlik amaçlÄ° olarak pek çok yerde kullanÄ°yoruz. DolandÄ°rÄ°cÄ°lar kendi ürettikleri sesi kiÅŸinin sesine benzeyen mesajlarla kötü amaçlÄ° olarak kullanabiliyor” ifadelerini kullandÄ°.

YAPILMASI GEREKENLER

Telefona ÅŸüpheli bir çaÄ�rÄ° geldiÄ�i zaman ‘evet’ ya da ‘hayÄ°r’ gibi net cümleler sarf edilmemesi gerektiÄ�ini vurgulayan Dr. Ahmet Naci Ünal,  “TanÄ°madÄ°Ä�Ä°nÄ°z numaradan gelen çaÄ�rÄ°lara herhangi bir ses vermeyin. Önce karÅŸÄ° taraf konuÅŸsun karÅŸÄ° tarafÄ°n insan olduÄ�unu anlayÄ°n. EÄ�er insan deÄ�il ve ses vermiyorsa telefonu hemen kapatÄ°n. BaÄ�lanÄ°rsanÄ°z karÅŸÄ° taraf sizin rakamlara basmanÄ°zÄ° isterse rakamlara dokunmadan telefonu kapatÄ°n. ÅŸüphelendiÄ�iniz anda bankayla iletiÅŸime geçerek bu tür çaÄ�rÄ°lar almak istemediÄ�inizi belirtiniz. KarÅŸÄ°mÄ°zda insan olduÄ�unda da tehlike bitmiyor. DolandÄ°rÄ°cÄ°lar birtakÄ°m sosyal mühendislik özelliklerini kullanarak sosyal medyadaki paylaÅŸÄ°mlarÄ°nÄ°z aracÄ°lÄ°Ä�Ä°yla kendi verilerinizi size karÅŸÄ° kullanarak sözlü olarak birtakÄ°m yaptÄ°rÄ°mlar isteyebilirler. Özel iÅŸlemlerinizi telefonla yapmak yerine bankaya giderek halledebilirsiniz” dedi.

BU YÖNTEMLE DOLANDIRICILIK SEKTÖR HALÄ°NE GELDÄ°

AkÄ°llÄ° telefonlarÄ° akÄ°llandÄ°ranÄ°n içerisindeki uygulamalar olduÄ�unu kaydeden Dr. Ünal, “Bu uygulamalar yüklenirken bizlere birçok ÅŸey söylüyor. Mikrofona, rehbere, fotoÄ�rafa ve birçok ÅŸeye ulaÅŸmak istiyor. Bize gelen bilgileri okumak yerine hepsini onaylÄ°yoruz. Kendimize ait birçok özelliÄ�i paylaÅŸÄ°ma açmÄ°ÅŸ oluyoruz. Herhangi bir ÅŸeyden bahsediyorsunuz, bir anda ilgili reklamlar gelmeye baÅŸlÄ°yor. Ancak asÄ°l sorun dolandÄ°rÄ°cÄ°lar sizi dinlemeye baÅŸlamÄ°ÅŸlarsa bu sefer sizin sesinizi de kaydediyor. Hiçbir zaman söylemediÄ�iniz cümleleri paylaÅŸÄ°p sizin aleyhinize bir takÄ°m ÅŸeyler yapabiliyorlar. KiÅŸilerin ismini kullanarak bir takÄ°m hesaplara para yatÄ°rÄ°lmasÄ°nÄ° ve yardÄ°m edilmesini saÄ�lamÄ°ÅŸ oluyorlar. KiÅŸisel verilerimizi özellikle sosyal medya üzerinden paylaÅŸmamalÄ°yÄ°z. DolandÄ°rÄ°cÄ°lÄ°k programÄ°nÄ° yazan insanlar var. Bu yazÄ°lÄ°mlarÄ° belirli insanlara satanlar var. Bu durum bir sektör haline geldi. Ä°nsanlar dijital dünyada artÄ°k her hareketlerine dikkat etmeli” diye konuÅŸtu.