Perakende güven endeksi koronavirüs nedeniyle sert düÅŸtü. TEPAV’Ä°n (Türkiye Ekonomi PolitikalarÄ° AraÅŸtÄ°rma VakfÄ°) hazÄ°rladÄ°Ä�Ä° perakende güven endeki TEPE, COVID-19 salgÄ°nÄ°nÄ°n etkisiyle Mart 2020’de bir önceki aya göre 7.1 puan azalÄ°rken, bir önceki yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre ise 9 puan azaldÄ°. Perakende güveninin azalÄ°ÅŸÄ°nda geçen 3 ayda iÅŸlerin durumu ve gelecek 3 ayda satÄ°ÅŸ beklentisi göstergelerindeki düÅŸüÅŸ etkili oldu. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörü, mart ayÄ°nda perakende güveni artan tek sektör oldu. TEPAV bu artÄ°ÅŸta yaklaÅŸÄ°k 25 milyon öÄ�renciyi kapsayan uzaktan eÄ�itime geçiÅŸin etkili olduÄ�u belirtti. AB-27 ve Euro Bölgesi ile karÅŸÄ°laÅŸtÄ°rÄ°ldÄ°Ä�Ä°nda Türkiye, geçen yÄ°la göre AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi.
SatÄ°ÅŸ beklentisi bozuldu
Mart ayÄ°nda -21,4 puan deÄ�erini alan TEPE, geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre 9 puan, geçen aya göre 7.1 puan azaldÄ°. TEPE deÄ�erinin geçen yÄ°la ve geçen aya göre azalÄ°ÅŸÄ°nda, geçtiÄ�imiz 3 ayda iÅŸlerin durumu ve gelecek 3 ayda satÄ°ÅŸ beklentisi göstergelerindeki azalÄ°ÅŸ etkili oldu.Önümüzdeki 3 aya iliÅŸkin satÄ°ÅŸ beklentilerinin denge deÄ�eri Mart 2020’de -21,8 puan oldu. Buna göre önümüzdeki 3 aya iliÅŸkin satÄ°ÅŸ beklentileri, bir önceki aya göre 13,4 puan, bir önceki yÄ°lÄ°n aynÄ° ayÄ°na göre 17 puan azaldÄ°.
Yüzde 36,2’si iÅŸlerde kötüleÅŸme bekliyor
Mart 2020’de TEPE anketi katÄ°lÄ°mcÄ°larÄ°nÄ°n yüzde 26,3’ü önümüzdeki 3 ayda iÅŸlerinde iyileÅŸme beklerken, yüzde 36,2’si iÅŸlerinde kötüleÅŸme beklediÄ�ini belirtti. Ä°ÅŸlerinde bir deÄ�iÅŸiklik beklemeyenlerin oranÄ° ise, yüzde 37,6 oldu.
Endekse göre iÅŸlerin geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre durumu, Mart 2020’de -44,4 puan deÄ�erini alarak, ÅŸubat 2020’ye göre 14,1 puan, Mart 2019’a göre 23,2 puan azaldÄ°. Mart 2020’de TEPE anketi katÄ°lÄ°mcÄ°larÄ°nÄ°n yüzde 16,3’ü geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre iÅŸlerinde artÄ°ÅŸ olduÄ�unu belirtirken, iÅŸlerinde düÅŸüÅŸ olduÄ�unu belirtenlerin oranÄ° yüzde 60,7 olarak belirlendi. Geçen yÄ°la göre iÅŸlerinde bir deÄ�iÅŸiklik olmadÄ°Ä�Ä°nÄ° belirtenlerin oranÄ° ise, yüzde 23,1 oldu.
Tek artÄ°ÅŸ elektrikli ev aletlerinde
Perakende güvenine alt sektörler itibarÄ°yla bakÄ°ldÄ°Ä�Ä°nda Mart 2020’de, geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” sektörü dÄ°ÅŸÄ°ndaki tüm sektörlerde azalÄ°ÅŸ görüldü. “Elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar”, “diÄ�er (akaryakÄ°t istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, züccaciye, kÄ°rtasiye, vb.)”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” ve “motorlu taÅŸÄ°tlar” sektörleri ortalama deÄ�iÅŸimin üzerinde deÄ�er alÄ°rken, “Mobilya, aydÄ°nlatma ekipmanÄ° ve ev içi kullanÄ°m ürünleri”, “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük maÄ�azalar” ve “tekstil, hazÄ°r giyim ve ayakkabÄ°” sektörleri ortalama deÄ�iÅŸimin altÄ°nda deÄ�er aldÄ°.
Ä°ÅŸlerin durumunda tüm beklentiler bozuldu
TEPE anketine soru bazÄ°nda bakÄ°ldÄ°Ä�Ä°nda Mart 2020’de, “geçtiÄ�imiz 3 ayda iÅŸlerin durumu”, “önümüzdeki 3 ayda tedarikçilerden sipariÅŸ, satÄ°ÅŸ, istihdam ve satÄ°ÅŸ fiyatÄ° beklentisi” ve “iÅŸlerin geçen yÄ°la göre durumu” göstergeleri hem Mart 2019’a göre hem de ÅŸubat 2020’ye göre azaldÄ°. “Gelecek yÄ°l maÄ�aza sayÄ°sÄ° beklentisi” göstergesi ise ÅŸubat 2020’ye ve Mart 2019’a kÄ°yasla artÄ°ÅŸ gösterdi.
AB-27 Perakende Güven Endeksi, Mart 2020’de -6,1 puan deÄ�erini aldÄ°. AB-27’de perakende güveni bir önceki aya göre 7,4 puan, geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine göre 7,8 puan azaldÄ°. Türkiye, geçen yÄ°lÄ°n aynÄ° dönemine kÄ°yasla AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha kötü performans sergiledi.
Türkiye AB’den daha kötü performans sergiledi
AB-27 ülkeleri ve Türkiye’nin Perakende Güven Endeksi deÄ�erlerine bakÄ°ldÄ°Ä�Ä°nda Yunanistan, mart ayÄ°nda geçen yÄ°la göre en fazla artÄ°ÅŸ yaÅŸayan ülke oldu. Yunanistan’Ä°; Ä°sveç, Belçika ve Slovakya takip etti. Endeks deÄ�eri geçen yÄ°la göre en fazla düÅŸen ülkeler ise sÄ°rasÄ°yla Malta, Finlandiya ve Avusturya oldu. Bir önceki aya göre en fazla artÄ°ÅŸ da SÄ°rbistan’da yaÅŸandÄ°. Perakende Güven Endeksinde, Mart 2019’a göre azalÄ°ÅŸ Euro Bölgesi’nde 8,6; AB-27’de 7,8 oldu. ÅŸubat 2020’ye göre deÄ�iÅŸim incelendiÄ�inde ise Türkiye’nin, AB-27 ve Euro Bölgesi’nden daha iyi performans sergilediÄ�i görüldü.